Pensioenkorting: aantasten rechten? Dan geen verplichte deelname, Individualiseer!

Er zijn inmiddels kortingen toegepast op reeds ingegane pensioenen. Ook op zogenaamde defined benefits regelingen; dat zijn pensioenregelingen die een bepaalde uitkering in het vooruitzicht stellen.

Ik de praktijk hebben we nu dus pensioenregelingen waaraan verplicht moeten worden meegedaan terwijl op de verworven rechten achteraf kan worden gekort, dat is minimaal bevreemdend!

Als ik bij een levensverzekeraar een gewone kapitaalverzekering, dus niet gebaseerd op beleggingen, sluit eventueel gekoppeld aan een lijfrente-uitkering in toekomst, dan heb ik een vaste afspraak met die verzekeraar ten aanzien van de uitkering.

Als de verzekeraar vervolgens niet, of tot een lagere uitkering overgaat, dan pleegt die verzekeraar wanprestatie en kan er via de rechter onder andere nakoming van de verbintenis worden geëist. Er zijn dan dus behoorlijke waarborgen terwijl er geen verplichting is zo'n verzekeringsovereenkomst af te sluiten, dit in tegenstelling tot de verplichte deelname aan een pensioenregeling bij een pensioenfonds!

Werknemers in een bepaalde bedrijfstak zijn verplicht om deel te nemen in een pensioenfonds, dat onder het mom van solidariteit. Door de verplichte deelname wordt concurrentievervalsing tussen werkgevers op basis van pensioenkosten voorkomen, in die zin is er sprake van solidariteit. De rest van de solidariteitsfilosofie, tussen jongeren en ouderen bijvoorbeeld, is arbitrair. 

Twijfelachtig aan de pensioenregelingen is dat ze tussentijds, ook voor bestaande deelnemers, kunnen worden gewijzigd. Het twijfelachtige er aan is dat het ruikt naar contractbreuk. Ooit had ik zelf een pensioentoezegging die behelsde dat ik 70% van een laatstverdiende loon zou ontvangen vanaf de pensioendatum, levenslang. 

Op een gegeven ogenblik stelde de werkgever dat dit te duur werd en dat er, net als bij vele andere bedrijven werd overgestapt (zonder dat ik daar individueel invloed op had), op een zogenaamde middelloon regeling.  Zo'n middeloonregeling  geeft een veel minder gunstige uitkomst op de einddatum.  

Collectieve pensioenregelingen kunnen dus tussentijds worden aangepast. Individuele regelingen die je zelfstandig sluit met een verzekeraar zijn in de praktijk veel "harder", ze kunnen namelijk veel minder makkelijk worden gewijzigd. Dat kan eigenlijk alleen in faillissement achtige situaties van de verzekeraar/pensioenuitvoerder. Zo'n verzekeraar  is dus gedwongen om  een correcte premie in rekening te brengen en een adequaat beleggingsbeleid te voeren. Als vervolgens blijkt dat de verzekeraar zijn huiswerk niet goed heeft gedaan dan heeft de verzekeraar een probleem. Een probleem wat, faillissement situaties daargelaten, niet afgewenteld kan worden op de verzekerden / uitkeringsgerechtigden. 

Een pensioenfonds is daarentegen gerechtigd of wordt, zoals nu zelfs publiekrechtelijk verplicht om de uitkeringen te beperken en/of de voorwaarden aan te passen.  In ieder geval voor het gevoel van de pensioengerechtigden  komt dit neer op onrecht/contractbreuk en civielrechtelijk zou dit ook als zodanig worden gekwalificeerd.

Het lijkt verstandig om de huidige crisissituatie in pensioenland maar aan te grijpen om het pensioenstelsel drastisch aan te passen. Stap  af van collectieve regelingen. Individualiseer ze en spreek slechts collectief de werkgeversbijdrage af. Geef de werknemer de eigen keuze. Laat ze kiezen voor:

• een zekere uitkering zonder risico of;
• een hogere uitkering met meer risico. 

Daarmee wordt voorkomen dat men voor verrassingen komt te staan bij het ingaan van het pensioen, men is immers zelf betrokken geweest bij de keuze. Tevens wordt voorkomen dat er geld wordt betaald voor hele dure (eindloon)regelingen waar men zelf uiteindelijk niet de vruchten van kan plukken omdat inmiddels de regeling is aangepast.